NATO’nun 75. yıl dönümünün kutlandığı ve 2025’ten sonraki zirvenin Türkiye’de düzenleneceği bildirilen Washington’daki NATO Zirvesi’nde, Türkiye için 10 farklı başlık ön plana çıktı.
BİR SONRAKİ TOPLANTI TÜRKİYE’DE
NATO Zirvesi’nde Türkiye’yi ilgilendiren konularda diplomatik kaynaklardan bilgi edindi. Buna göre, NATO’da, 2025’te Hollanda’da düzenlenecek zirveden sonra, bir sonraki toplantı için liderler Türkiye’de bir araya gelecek.
TERÖRİZMLE MÜCADELE İKİNCİ BÜYÜK TEHDİT
Türkiye’yi yakından ilgilendiren terörle mücadele konusunda ise önemli bir kazanım, NATO’nun bu konudaki izleyeceği stratejiyi belirleyen belgenin güncellenmesi oldu. NATO’nun Sonuç Bildirgesi’nde, terörizmle mücadele, NATO’nun karşı karşıya olduğu ikinci büyük tehdit olarak kayda geçirildi. Öte yandan, geçen sene Vilnuis Zirvesi’nde müttefiklerin birbirlerine yaptırım uygulamamaları gerektiği yönünde alınan karar, bu yıl Washington Zirvesi’nde yeniden teyit edildi. Balistik füze savunması bağlamında tehdidin büyüdüğüne işaret edilen zirvede, tüm NATO müttefiklerinin tamamen koruma kapsamına alınması taahhüdünün yeniden kabul edilmesi, Türkiye açısından önemli bir husus olarak ön plana çıktı.
Türkiye için diğer önemli bir konu ise NATO-AB ilişkileri bağlamında, iki teşkilat arasında işbirliğinin, Türkiye’nin tercih ettiği bir politikayı yansıtan ve daha eski bir döneme dayanan bir müktesebat temelinde yürütülmesinin karara bağlanması oldu. Ayrıca, Türkiye’nin, NATO’nun tek güvenlik şemsiyesi olduğu yönündeki bakışını destekler nitelikte bazı ülkelerin kendi aralarında veya NATO kapsamı dışında geliştirdikleri müşterek projelerin, NATO’nun savunma planlama sürecine uygun olarak yapılmaları kararlaştırıldı.
NATO TÜRKİYE’Yİ TAKDİRLE KARŞILADI
Türkiye’nin savunma harcamalarının, yeniden gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 2’si düzeyine yükseldiğinin açıkça kayda geçildiği zirvede, NATO Türkiye’yi takdirle karşıladı. Bu çerçevede ilaveten Türkiye, Vilnius Zirvesi’nde kabul etmiş olduğu, NATO’nun savunma sanayisi kapasitesinin geliştirilmesine yönelik destek planını yinelerken, ayrıca yeni bir destek taahhüdünde bulundu.
MONTRÖ’YE ATIF YAPILDI
Ukrayna- Rusya ihtilafı çerçevesinde Türkiye’nin, Montrö Sözleşmesi’ni uygulaması ile Karadeniz Tahıl Anlaşması ve taraflar arasındaki arabuluculuk girişimleri, dünya genelinde sıkça gündem olmuştu. Sonuç Bildirgesi’nde, Montrö Sözleşmesi’ne doğrudan atıfta bulunulan Washington Zirvesi’nde müttefikler, Ukrayna’ya yönelik parasal olmayan katkıların da NATO tarafından tanınmasını kararlaştırdı.
Zirvede aynı zamanda Ukrayna’ya eğitim desteği sağlanması ve uzun dönemli bir güvenlik yardım paketi hazırlanması karara bağlandı. Washington Zirvesi’nde bir de NATO-Ukrayna Müşterek Analiz Talim ve Eğitim Öğretim Merkezi kurulması kararlaştırıldı. Söz konusu merkezin, müttefiklerin Ukrayna’ya desteğini koordine etmesi konusunda mutabık kalındı.
